ὁ μὲν Δικαιόπολις ἐλαύνει τοὺς βοῦς, οἱ δὲ βόες ἕλκουσι τὸ ἄροτρον, ὁ δὲ Ξανθίας σπείρει τὸ σπέρμα. ἀλλὰ ἰδού, μένουσιν οἱ βόες καὶ οὐκέτι ἕλκουσι τὸ ἄροτρον. ὁ μὲν οὖν Δικαιόπολις τοὺς βοῦς καλεῖ καὶ, “σπεύδετε, ὦ βόες,” φησίν· “μὴ μένετε.” οἱ δὲ βόες ἔτι μένουσιν. ὁ οὖν Δικαιόπολις, “διὰ τί μένετε, ὦ βόες;” φησίν, καὶ βλέπει πρὸς τὸ ἄροτρον, καὶ ἰδού, λίθος ἐμποδίζει αὐτό. ὁ οὖν Δικαιόπολις λαμβάνει τὸν λίθον ἀλλ᾿ οὐκ αἴρει αὐτόν· μέγας γάρ ἐστιν. καλεῖ οὖν τὸν δοῦλον καί, “ἐλθὲ δεῦρο, ὦ Ξανθία,” φησίν, “καὶ συλλάμβανε· λίθος γὰρ μέγας τὸ ἄροτρον ἐμποδίζει, οἱ δὲ βόες μένουσιν.”
ὁ οὖν Ξανθίας βραδέως προσχωρεῖ ἀλλ᾿ οὐ συλλαμβάνει· βλέπει γὰρ πρὸς τὸν λίθον καί, “μέγας ἐστὶν ὁ λίθος, ὦ δέσποτα,” φησίν· “ἰδού, οὐ δυνατόν ἐστιν αἴρειν αὐτόν.” ὁ δὲ Δικαιόπολις, “μὴ ἀργὸς ἴσθι,” φησίν, “ἀλλὰ συλλάμβανε. δυνατὸν γάρ ἐστιν αἴρειν τὸν λίθον.” ἅμα οὖν ὅ τε δεσπότης καὶ ὁ δοῦλος αἴρουσι τὸν λίθον καὶ φέρουσιν αὐτὸν ἐκ τοῦ ἀγροῦ.
ἐν ᾧ δὲ φέρουσιν αὐτόν, πταίει ὁ Ξανθίας καὶ καταβάλλει τὸν λίθον· ὁ δὲ λίθος πίπτει πρὸς τὸν τοῦ Δικαιοπόλιδος πόδα. ὁ οὖν Δικαιόπολις στενάζει καί, “ὦ Ζεῦ,” φησίν, “φεῦ τοῦ ποδός. λάμβανε τὸν λίθον, ὦ ἀνόητε, καὶ αἶρε αὐτόν. καὶ μὴ οὕτω σκαιὸς ἴσθι.” ὁ δὲ Ξανθίας, “διὰ τί οὕτω χαλεπὸς εἶ, ὦ δέσποτα;” φησίν· “οὐ γὰρ αἴτιός εἰμι ἐγώ· μέγας γάρ ἐστιν ὁ λίθος, καὶ οὐ δυνατόν ἐστιν αὐτὸν φέρειν.” ὁ δὲ Δικαιόπολις· “μὴ φλυάρει, ὦ μαστιγία, ἀλλ’ αἶρε τὸν λίθον καὶ ἔκφερε ἐκ τοῦ ἀγροῦ.” αὖθις οὖν αἴρουσι τὸν λίθον καὶ μόλις ἐκφέρουσιν αὐτὸν ἐκ τοῦ ἀγροῦ. ἔπειτα δὲ ὁ μὲν Δικαιόπολις ἐλαύνει τοὺς βοῦς, οἱ δὲ βόες οὐκέτι μένουσι ἀλλὰ ἕλκουσι τὸ ἄροτρον.
ἐν δὲ τούτῳ προσχωρεῖ ὁ Φίλιππος· ὁ Φίλιππός ἐστιν ὁ τοῦ Δικαιοπόλιδος υἱός, παῖς μέγας τε καὶ ἀνδρεῖος· φέρει δὲ τὸ δεῖπνον πρὸς τὸν πατέρα. ἐπεὶ δὲ εἰς τὸν ἀγρὸν εἰσβαίνει, τὸν πατέρα καλεῖ καὶ λέγει· “ἐλθὲ δεῦρο, ὦ πάτερ· ἰδού, τὸ δεῖπνον φέρω. μηκέτι οὖν πόνει ἀλλὰ κάθιζε καὶ δείπνει.”
ὁ οὖν πατὴρ λείπει τὸ ἄροτρον καὶ καλεῖ τὸν δοῦλον. καθίζουσιν οὖν ἅμα καὶ δειπνοῦσιν. μετὰ δὲ τὸ δεῖπνον ὁ Δικαιόπολις, “μένε, ὦ παῖ,” φησίν, “καὶ συλλάμβανε. λάμβανε τὸ σπέρμα καὶ σπεῖρε. σὺ δὲ, ὦ Ξανθία, σκάπτε τοὺς λίθους καὶ ἔκφερε ἐκ τοῦ ἀγροῦ. πολλοὶ γάρ εἰσιν οἱ λίθοι καὶ μόλις δυνατόν ἐστιν ἀροτρεύειν.” ὁ δὲ Ξανθίας· “ἀλλ᾿ οὐ δυνατόν ἐστι τοσούτους λίθους ἐκφέρειν.” ὁ δὲ Δικαιόπολις· “μὴ φλυάρει, ὦ Ξανθία, ἀλλὰ πόνει.” πονοῦσιν οὖν ὅ τε πατὴρ καὶ ὁ παῖς καὶ ὁ δοῦλος. τέλος δὲ καταδύνει μὲν ὁ ἥλιος, οἱ δὲ ἄνθρωποι οὐκέτι πονοῦσιν ἀλλὰ λύουσι μὲν τοὺς βοῦς, τὸ δὲ ἄροτρον λείπουσιν ἐν τῷ ἀγρῷ καὶ πρὸς τὸν οἶκον βραδέως βαδίζουσιν.
τῇ δὲ ὑστεραίᾳ ὁ Δικαιόπολις τὸν Φίλιππον καλεῖ καί, “ἐλθὲ δεῦρο,” φησίν, “ὦ παῖ· ἐγὼ μὲν γὰρ σπεύδω πρὸς τὸν ἀγρόν· μέλλω γὰρ δρέπειν τὰς ἐλαίας· ὡραῖος γάρ ἐστιν ὁ καρπός. σὺ δὲ ἐλθὲ καὶ συλλάμβανε.” ὁ μὲν οὖν Φίλιππος ἐκβαίνει ἐκ τοῦ οἴκου, ὁ δὲ πατὴρ ἄγει αὐτὸν πρὸς τὸν ἀγρόν.
ἐν ᾧ δὲ ὁ Δικαιόπολις καὶ ὁ παῖς πρὸς τὸν ἀγρὸν βαδίζουσιν, ὁ Δικαιόπολις, “βλέπε, ὦ παῖ,” φησίν, “πολλοὶ μὲν γεωργοὶ πονοῦσιν ἐν τοῖς ἀγροῖς, οὐ χαλεπὸν δέ ἐστι τοὺς κακούς τε καὶ ἀργοὺς γεωργοὺς ἐξετάζειν. εἰ μὴ γὰρ οἱ γεωργοὶ σπείρουσιν, οὐδὲ λαμβάνουσι σῖτον ἐκ τῶν ἀγρῶν· εἰ δὲ μὴ φυτεύουσιν ἀμπέλους, οἶνον οὐκ ἔχουσιν· οὐδὲ ἔλαιον ἔχουσιν, εἰ μὴ ἐλαίας δένδρα φυτεύουσιν. εἰ γὰρ πολλά ἐστι δένδρα ἐν τῷ ἀγρῷ, καὶ εἰ ὅ τε γεωργὸς καὶ οἱ δοῦλοι μάλα πονοῦσι καὶ αὐτὰ θεραπεύουσιν, ἐκ τῶν δένδρων τοὺς καρποὺς κατασείουσιν, καὶ πολλὰς ἐλαίας συλλέγουσιν. εἰ δὲ οἱ δοῦλοι ῥᾳδιουργοῦσι καὶ ὑπὸ τοῖς δένδροις καθεύδουσιν, καρπὸν οὐ λαμβάνουσιν.”
ἐπεὶ δὲ εἰς τὸν ἀγρὸν εἰσβαίνουσιν ὅ τε πατὴρ καὶ ὁ παῖς, ὁ Δικαιόπολις βλέπει πρὸς τὰ ἐλαίας δένδρα· πολλὰ γάρ ἐστι τὰ δένδρα ἐν τῷ ἀγρῷ, καὶ ἐπὶ τοῖς δένδροις πολλαὶ ἐλαῖαί εἰσιν. ἔπειτα πρὸς δένδρον μακρὸν προσχωρεῖ καί, “ἰδού, Φίλιππε,” φησίν, “ἀνάβαινε ἐπὶ τὸ δένδρον καὶ κατάσειε τὸν καρπόν.” ὁ οὖν Φίλιππος ῥάβδον λαμβάνει ἰσχυρὰν καὶ ἐπὶ τὸ δένδρον ἀναβαίνει. ἔπειτα δὲ τὰς ἐλαίας τύπτει καὶ κατασείει εἰς τὴν γῆν. ὁ δὲ Δικαιόπολις τοὺς καρποὺς συλλέγει τε καὶ εἰς σάκκον φέρει. οἱ δὲ καρποὶ πολλοί τε καὶ καλοί εἰσιν. ὁ οὖν Δικαιόπολις χαίρει. οὐκ ἀγνοεῖ γὰρ ὅτι ἀπὸ τοσούτων καρπῶν μέλλει πολὺ ἔλαιον ποιεῖν.
πολὺν οὖν χρόνον πονοῦσιν ὅ τε πατὴρ καὶ ὁ παῖς. ὁ μὲν οὖν Φίλιππος ἐπὶ πολλὰ δένδρα ἀναβαίνει καὶ τοὺς καρποὺς κατασείει· οἱ δὲ καρποὶ ἀπὸ τῶν δένδρων πίπτουσιν. καὶ ὁ Δικαιόπολις αὐτοὺς συλλέγει. τέλος δὲ ὁ Δικαιόπολις τὸν Φίλιππον πρὸς δένδρον μάλα μακρὸν ἄγει καί, “ἰδού, ὦ Φίλιππε,” φησίν, “τοῦτο τὸ δένδρον πολὺν καρπὸν ἔχει. ἀνάβαινε οὖν καὶ κατάσειε τὸν καρπόν.” ὁ δὲ Φίλιππος, “οὐ δυνατόν ἐστιν, ὦ πάτερ,” φησίν, “ἐπὶ τοσοῦτον δένδρον ἀναβαίνειν. ἐγὼ δὲ μάλα κάμνω.” ὁ δὲ Δικαιόπολις, “μὴ ἀργὸς ἴσθι, ὦ παῖ,” φησίν, “δυνατὸν γάρ ἐστιν ἐπὶ τὸ δένδρον ἀναβαίνειν. σπεῦδε.” ὁ οὖν Φίλιππος πρὸς τὸ δένδρον προσχωρεῖ καὶ βραδέως ἀναβαίνει. ἐξαίφνης δὲ ὀλισθάνει καὶ πίπτει πρὸς τὴν γῆν, καὶ μένει ἐκεῖ ἀκίνητος. φόβος οὖν τὸν Δικαιόπολιν λαμβάνει. τρέχει οὖν πρὸς τὸν Φίλιππον καί, “ἔπαιρε σεαυτόν,” φησίν, “ὦ παῖ· τί πάσχεις;” ὁ δὲ ἔτι ἀκίνητος μένει. ὁ οὖν Δικαιόπολις τρέχει πρὸς τὸν οἶκον καὶ τὴν Μυρρίνην καλεῖ — ἡ γὰρ Μυρρίνη μήτηρ τοῦ Φιλίππου ἐστιν — καί, “ἐλθὲ δεῦρο, ὦ Μυρρίνη,” φησίν· “ὁ γὰρ Φίλιππος ἀπὸ δένδρου πέπτωκεν.” ἡ δὲ Μυρρίνη ἐκβαίνει ἐκ τοῦ οἴκου καὶ τρέχει μετὰ τὸν Δικαιόπολιν πρὸς τὸν ἀγρόν. ἐπεὶ δὲ εἰσβαίνουσιν εἰς τὸν ἀγρόν, ἤδη ἐπαίρει ἑαυτὸν ὁ Φίλιππος· καλεῖ οὖν αὐτοὺς καί, “μὴ φόβον ἔχετε,” φησίν· “ἐγὼ γὰρ καλῶς ἔχω.”
ὁ μὲν οὖν Δικαιόπολις μάλα χαίρει, ἡ δὲ μήτηρ προσχωρεῖ καὶ φιλεῖ αὐτὸν καί, “ὦ παῖ,” φησίν, “ἆρα καλῶς ἔχεις;” ὁ δέ, “ναί, ὦ μῆτερ,” φησίν, “καλῶς ἔχω.” ὁ δὲ Δικαιόπολις, “μάλα ἀνδρεῖος εἶ,” φησίν, “ὦ παῖ. νῦν δὲ μηκέτι πόνει· κάμνεις γάρ. καιρός ἐστιν οἴκαδε βαδίζειν καὶ ἡσυχάζειν.” ὁ μὲν οὖν Δικαιόπολις τὰς ἐλαίας φέρει, ἡ δὲ Μυρρίνη τὸν Φίλιππον ἄγει. ἐπεὶ δὲ εἰς τὸν οἶκον εἰσβαίνουσιν, ἡσυχάζουσι καὶ δειπνοῦσιν.
ὅ τε δεσπότης καὶ ὁ δοῦλος βαδίζουσι πρὸς τὸν ἀγρόν. ὁ μὲν δοῦλος τὸ ἄροτρον φέρει, ὁ δὲ δεσπότης ἐλαύνει τοὺς βοῦς. ἐπεὶ δὲ τῷ ἀγρῷ προσχωροῦσιν, οἱ βόες οὐκέτι βαίνουσιν. ὁ οὖν δεσπότης καλεῖ αὐτοὺς καί, “μὴ μένετε, ὦ βόες,” φησίν, “ἀλλὰ σπεύδετε εἰς τὸν ἀγρόν.” οἱ δὲ βόες ἔτι μένουσιν. ὁ οὖν δεσπότης τὸν δοῦλον καλεῖ καί, “ἐλθὲ δεῦρο, ὦ Ξανθία,” φησίν, “καὶ συλλάμβανε. οἱ γὰρ βόες μένουσι καὶ οὐ δυνατόν ἐστιν ἐλαύνειν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀγρόν.” ὁ μὲν οὖν δοῦλος προσχωρεῖ καί, “ἀλλὰ δυνατόν ἐστιν,” φησίν, “ἰδού,” καὶ κεντεῖ τοὺς βοῦς. οἱ δὲ οὐκέτι μένουσιν ἀλλὰ σπεύδουσιν εἰς τὸν ἀγρόν.